|
براي پرداختن به تعریف تئاتر دفاع مقدس ،لازم است تا اول ويژگي هاي اين تئاتر را يادآور شويم. تئاتردفاع مقدس ، پرداختي دراماتيك به مقوله جنگ – ايران و عراق – از منظر دفاع مقدس است كه به ويژگي هاي ارزشي و اعتقادي جنگ 8 ساله در دوران جنگ و يا بعد آن مي پردازد. در پرداخت موضوعي و الگوهاي داستاني در تئاتر دفاع مقدس معمولا موارد ذيل در ابتدا مورد توجه نمايشنامه نويس و در ادامه ، چگونگي تصوير صحنه اي آن مورد نظر كارگردان قرار خواهد گرفت: مورد توجه قرار دادن و تجليل از صبر و شكيبايي همسران و مادران شهداء و جانبازان تغيير نگرش و تحول – مثبت – افراد (سربازان و يا افراد عادي ) تحت تاثير محيط و فرهنگ جبهه در زمان جنگ و يا در دوران اسارت پرداختن به شجاعت ها و ويژگي هاي اخلاقي ، كاري و اعتقادي فرماندهان و افراد شاخص در دوران جنگ كه شايد در حال حاضر شهيد باشند (الگو سازي) تاكيد بر لزوم و ارزش دفاع در برابر تهاجم و تقويت حس غرور و سربلندي به پاس 8 سال دفاع از خاك ، ناموس و اعتقادات به جاي پشيماني از چرايي جنگ (فراتر از نگاه ملي و از ديدگاه ديني) نقش كمك هاي غيبي و باورهاي مذهبي در پيروزي رزمندگان (ارتباط با خدا) ترويج فرهنگ ظلم ستيزي، شهادت طلبي، ايثار و اهميت جايگاه و ارزش مقام شهيد نقش و تاثير شهداء در زندگي امروز محكوم كردن تجاوز عراق با پرداختن به تغيير نگرش و تحول سربازان و درجه داران عراقي تحت تاثير باورهاي ارزشي ، اخلاقي و اعتقادي رزمندگان ايراني و... مسلما با كنكاش بيشتر مي توان الگوهاي داستاني و ويژگي هاي ديگري را نيز در تئاتر دفاع مقدس مطرح كرد و به موارد فوق افزود ولي در كل آنچه اهميت دارد اين است كه در تئاتر دفاع مقدس حتي اگر چالش و يا انتقادي نيز مطرح شود در نهايت بايد حس مثبتي به تماشاگر منتقل شود. البته در اينجا يك آسيب جدي وجود دارد كه معمولا تئاتر دفاع مقدس نيز از آن رنج مي برد و آن شعارزدگي و مقاله سيد جواد روشن سفارشي شدن اين نوع تئاتر است كه معمولا بخاطر يك سونگري صرف ، عدم تعادل در شخصيت پردازي و اغراق بوجود مي آيد. مسلم است كه همواره ظرف و مظروف رابطه اي مستقيم با هم دارند و معمولا اين محتواست كه سبك و چگونگي اجرا را با توجه يه ديدگاه و تحليل كارگردان مشخص مي كند و نمي توان يك فرم واحد را براي اجراي تئاتر دفاع مقدس مطرح كرد. بر خلاف نظر برخي ، تئاتر دفاع مقدس يك ژانر و گونه نمايشي نيست بلكه يك نمايش با موضوع دفاع مقدس مي تواند در ژانرها (كمدي ، تراژدي و...) و همچنين سبك هاي متفاوتي (رئاليسم ، سورئاليسم و...) اجرا شود ولي به نظر مي رسد با توجه به محتواي ارزشي تئاتر دفاع مقدس ، استفاده از برخي سبك ها تاثير بيشتري خواهند داشت.
لینکها و پیوندهای مفید و مرتبط:
http://www.navideshahed.com/fa/index.php?Page=definition&UID=218868
http://www.adabiatnamayeshi.ir/articledetails/16
|