ماه شعبان ماه دعا و مناجات با خداست. ماه تهذیب و آمادگی برای ورود به رمضان است. اعمال و دعاهای فراوانی در این ماه وارد شده است. تولد امام حسین، امام سجاد، حضرت ابوالفضل و حضرت مهدی علیهم السلام در این ماه واقع شده است. مناجات شعبانیه از مهمترین دعاهای این ماه است. مناجاتی که در ماه شعبان هست و من در نظر ندارم که در هیچ یک از ادعیه گفته شده باشد که ادعیه مال همه ائمه است؛ این دعای شعبان، مناجات شعبان، مناجات همه ائمه است و در این، مسائل بسیار هست؛ معارف بسیار هست و ادب این که انسان چه جور باید با خدا مناجات کند.
آگاه باشید به درستی که اگر شما واقف شوید بر آنچه مهیا فرموده پروردگار عزّوجلّ برای مطیعین از بندگانش در امروز هر آینه باز خواهید داشت خود را از آنچه در او هستید و شروع خواهید کرد در آنچه امر کردند شما را به آن. چون روز اوّل ماه شعبان می شود امر می کند به درهای بهشت پس باز می شود و امر می کند درخت طوبی را پس نزدیک می کند شاخه های خود را براین دنیا آنگاه ندا می کند منادی پروردگار عزّوجلّ ای بندگان خدا این شاخه های درخت طوبی است پس در آویزید به او که بلند کند شما را بسوی بهشت و این شاخه های درخت زقوم است پس بترسید از او که شما به سوی دوزخ هدایت نکند.
تا آنکه فرمودند:... به درستی که خداوند عزّوجّل چون روز اوّل ماه
شعبان می شود امر می کند به درهای بهشت پس باز می شود و امر می کند درخت طوبی را پس نزدیک می کند شاخه های خود را براین دنیا آنگاه ندا می کند منادی پروردگار عزّوجلّ ای بندگان
خدا این شاخه های درخت طوبی است پس در آویزید به او که بلند کند شما را بسوی بهشت و این شاخه های درخت زقوم است پس بترسید از او که شما به سوی دوزخ هدایت نکند. رسول
خدا ـ صلّی اللّه علیه و اله ـ فرمود: قسم به آنکه مرا به راستی به رسالت مبعوث نموده که هر که فرا گیرد درسی از خیر و نیکی در این روز پس به تحقیق که در آویخته به شاخه ای از شاخه های درخت طوبی پس آن کشاننده است او را بسوی بهشت و هر که فراگیرد دری از شرّ را در امروز پس به تحقیق که در آویخته به شاخه ای از شاخه های درخت زقوم پس آن کشاننده است او را به سوی آتش...آنگاه رسول
خدا ـ صلّی اللّه علیه و اله ـ لحظاتی نظر خود را به جانب آسمان انداخت و خوشحال و مسرور بود، آنگاه نظر مبارک را به زیر انداخت به سوی زمین، پس پیشانی مبارک را درهم کشید و روی مبارکش ترش شد. آنگاه رو کرد به اصحاب خود و فرمود: قسم به آن که محمد ـ صلی اللّه علیه و آله ـ را به راستی به پیغمبری فرستاده، دیدم به تحقیق درخت طوبی را که بلند می شد و بلند می کرد آنان را که به او آویخته بودند بسوی بهشت و دیدم بعضی از ایشان را که در آویخته بود به یک شاخه از آن و بعضی درآویخته بودند به دو شاخه از آن یا به چند شاخه برحسب فراگرفتن ایشان طاعت را، و بدرستی که هر آینه می بینم زیدبن حارثه را که در آویخته به بیشتر شاخه های آن پس آن شاخه ها بلند می کنند او را به اعلا علیین بهشت پس از این جهت خندیدم و خوشحال شدم. پس نگاه کردم بسوی زمین پس قسم به آنکه مرا به راستی به پیغمبری فرستاد، دیدم درخت زقوم را که پائین می رفت شاخه های او و پائین می برد درآویختگان به خود را به سوی دوزخ و دیدم پاره ای از ایشان را درآویخته به شاخه ای و دیدم بعضی از ایشان را که در آویخته اند به دو شاخه یا به چند شاخه برحسب انجام دادن گناهان و بدرستی که هر آینه می بینم بعضی از منافقین را که در آویخته اند به بیشتر شاخه های او و شاخه های زقوم آنها را فرو می برد به پایین ترین درکات پس از این جهت روی خود را ترش کردم و پیشانی درهم کشیدم.
فضیلت های ماه شعبان
در فضیلت بعضی از اوقات بر بعضی دیگر، هیچ تردیدی نیست. تمامیِ ماه مبارک رمضان، لیلـة القدر، شب مبعث پیامبر(ص)، عید سعید غدیر و...در شمار این ایّام مبارک است. امّا گذشته از شرافت ذاتیِ بعضی از ایّام، اهمیّت حاصل از بعضی از وقایع خاص نیز به شرافت آن ایّام می افزاید. ماه
شعبان نیز در شمار شریف ترین ایّام سال قرار دارد که نه تنها خود شریف است، بلکه بستر ولادت ولیّ مطلق الهی، حضرت بقیةالله(ع) نیز هست. از این روست که در سخنان پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) نیز به وفور به اهمیّت این ماه اشاره شده است. بنابر آنچه در شماری از متون روایی وارد شده، پیامبر اکرم(ص) در یکی از سال ها، به هنگام آغاز این ماه خطبه ای خواندند و مردم را نسبت به شرافت این ماه آگاه فرمودند. قسمت هایی از این خطبه چنین است: «شعبان ماه شریفی است و آن ماه من است. حاملان عرش آن را بزرگ می شمارند و حقّ آن را می شناسند. آن ماهی است که در آن همچون ماه رمضان، روزی بندگان زیاد می گردد و در آن بهشت آذین بسته می شود. و این ماه را
شعبان نامیده اند زیرا در آن ارزاق مؤمنان تقسیم می شود و آن ماهی است که عمل در آن چند برابر می شود و کار نیکو هفتاد برابر ثمره می دهد.»
اعمال ماه شعبان
1- استغفار؛ در هر روز از روزهاى ماه
شعبان هفتاد بار بگوید: «استغفر الله الَّذی لا اله الاّ هو الرحمن الرحیم، الحیّ القیّوم و اتوب الیه
2- هر روز صدبار صلوات بر محمد و آل محمد و صد بار «لا حول و لا قوَّة الا بالله» خوانده شود.
3- خواندن مناجات شعبانیه.
4- هر روز صلوات امام سجاد علیه السلام هنگام ظهر خوانده شود.
5- روزه؛ روزه گرفتن در این ماه هر اندازه که ممکن باشد، سفارش شده است.
6- صدقه؛ از امام ششم علیه السلام نقل شده است که: خداوند؛ صدقه ی این ماه را پرورش می دهد و روز قیامت مانند کوه احد دیده می شود.
7- معاشرت خوب با مردم و نیکی به پدر و مادر.
8- امر به معروف و نهی از منکر.
9- هزار مرتبه ذکر «لا اله الا اللّه ولا نعبد الاّ ایاه مخلصین له الدین و لو کره المشرکون»، گفته شود.
10- به استقبال رمضان رفتن.
حوزه دات نت/