اين گفتگو به طور ويژه توسط آقاي محمد اکبري، دبير سرويس اقتصادي ، با حجت الاسلام و المسلمين دکتر مير معزي عضو هيئت علمي پژوهشگاه فرهنگ و انديشه و پژوهشگر موضوعات اقتصاد اسلامي ، انجام پذيرفته است ، متن زير مشروح اين گفتگوي جالب است.
محمد اکبري : با عرض سلام و تشکر از اين که دعوت مارو پذيرفتيد ، خواهشمندم تعريفي از اقتصاد مقاومتي به ما ارائه دهيد .
دکتر مير معزي : بسم الله الرحمن الرحيم ، بنده هم خدمت شما و همه دوستان سلام عرض ميکنم.
اقتصاد مقاومتي ، به معناي اقتصادي است که ، در يک جمله کوتاه، اگر بخواهيم آن را تعريف بکنيم ،" اقتصادي که تهديد ها را تبديل به فرصت مي کند"
يعني اين اقتصاد از جهت فرهنگي ، حقوقي ، تشکيلاتي، ساختار ، نقش مردم و دولت ، به گونه اي تعريف مي شود که وقتي مقابل هجوم دشمن قرار ميگيرد ، نه تنها دفاع مي کند و مقاومت مي کند ، بلکه اين تهديد ها را تبديل به فرصت مي کند ، و در فضاي تحريم رشد مي کند.
محمد اکبري : اين برداشت بنده از فرمايشات حضرتعالي درست است که ، از ديدگاه حضرتعالي، اقتصاد مقاومتي يک نقش فعالانه (active) و نه منفعلانه (passive) دارد ؟
دکتر مير معزي : بله درست است. اقتصاد مقاومتي به صورت فعال با تحريم ها برخورد مي کند ، و در تحريم رشد مي کند، و نه تنها در شرايط تحريم رشد پيدا مي کند ، بلکه جهش هم پيدا مي کند.
اقتصاد مقاومتي ، اقتصادي است که در آن ، رشد عادي 6-5 درصد مد نظر نيست ، بلکه يک جهش مد نظر است ، از وضعيت موجود به يک وضعيت مطلوب.
محمد اکبري : مقدمه و تعريف خيلي خوبي ارائه فرموديد ، حال خواهشمندم بفرماييد ، در اقتصاد مقاومتي چه کساني نقش دارند؟ چه وظايفي دارند؟ دايره شمول اين بحث چقدر است ؟
دکتر مير معزي : در اقتصاد مقاومتي هر کسي يک نقش دارد ، دولت يک نقشي دارد ، نيروي کار ، توليد کنندگان ، سرمايه گذاران ، خانوار ها ، هر کدام نقش خاص خود را دارند.
اون عامل مشترک بين همه اقشار و گروهها ، چه دولتي و چه غير دولتي ، به تعبير بهتر ، همه و همه ، يک عنصر فرهنگي است به نام مفهوم "جهاد اقتصادي "
يعني همه انسانها در هر موقعيت اقتصادي که هستند ، بايد خودشان را در موقعيت جهاد ببينند ، به همان مفهومي که ما در ادبيات اسلامي از "جهاد " داريم ، که جهاد يعني انسان با تمام قوا وارد ميدان مي شود ، و هيچ توقعي ندارد وقتي وارد ميدان مي شود و فرمانبردار است.
با همين نگاه که عرض کردم بيايد وارد ميدان اقتصادي شود ، در هر جايگاهي که هست ، مثلا در جايگاه نيروي کار ، بايد مخلصانه ، با تمام قوا ، و بدون توقع وارد بشود ، ايثارگرانه وارد شود، با قصد اخلاص وارد شود ، سرمايه گذار هم همين طور.
محمد اکبري : جناب دکتر مير معزي ، فکر کنم ،چه موثر چه غير موثر ، تا الان زياد به لزوم نقش و وظيفه دولت و ساير نهاد ها در اقتصاد مقاومتي اشاره شده است ، خواهش دارم در مورد نقش و وظيفه خانوار ها و مردم که قاعدتا عنصر ويژه اي هستند ، بيشتر صحبت بفرماييد.
دکتر مير معزي : خانوار ها هم در وضعيت کنوني ، همان طور که در مورد ساير نهاد ها عرض کردم بايد وارد شوند ، منظور مردمي که در موضع مصرف هستند ، وظيفه اونها در اين اقتصاد مقاومتي ، آن است که مصرف خود را اصلاح کنند، و اون چه که به عنوان مصرف اسلامي در آيات و روايات مطرح شده است ، را رعايت کنند. در آيات و روايات مصرف يک فرد مسلمان با چند ويژگي همراه است. يکي بحث ساده زيستي و دوري از تجمل گرايي است. مردم اگر وضعيت جهاد هم نبود و اگر مي خواستند از زندگي شان لذت ببرند ، بايد ساده زيست مي بودند ، و از تجمل گرايي دوري مي کردند.
يعني يک زندگي شيرين و راحت زندگي اي است ، که با ساده زيستي همراه باشد .
محمد اکبري : حاج آقا منظورتون اين است که ساده زيستي الزام اين اوضاع اقتصادي نيست ، بلکه در هر شرايطي بايد رعايت شود ؟
دکتر مير معزي : بله – ساده زيستي يک فرهنگ اسلامي است . منتهي در اين اوضاع اهميت دو چندان پيدا مي کند، يعني اگر در وضعيت عادي يک امر مستحب است ، وقتي که مي افتيم در وضعيت جنگ اقتصادي و مي خواهيم نقش جهادي بازي کنيم در ميدان ، اين موضوع به يک واجب اقتصادي تبديل مي شود.
محمد اکبري : به عنوان سوال آخرم ، بطور ويژه به نقش و وظيفه سرپرست خانوار يا همان کسي که اقتصاد خانواده را مديريت مي کند ، در اقتصاد مقاومتي بپردازيد ، سرپرست خانوار چه کاري بايد انجام دهد ؟
سرپرست خانوار در ناحيه مصرف بايد به ساده زيستي و قناعت و دوري از اسراف ، رو بياورد ، و اين فرهنگ را در خودش و خانواده خودش نهادينه کند.
من مطمئن هستم اگر چنين امري اتفاق بيفتد ، حداقل هر انساني ، بيش از يک سوم ، خرجهايش ، خرجهاي مسرفانه و يا تجمل گرايانه است. و به نوعي از اين جهت ، مصرفش را پايين آورده است. او بايد قناعت ، ساده زيستي و دوري از اسراف ، اين سه اصل را در مصرف خودش لحاظ بکند.
دوم کار و تلاش مضاعف است . سرپرست خانوار بايد در اين وضعيت تلاشش را دو چندان بکند ، بيشتر کار کند، جهاد گونه کار کند.
سوم ، که بيشتر هم جنبه ملي پيدا مي کند ، اينست که ، تکيه و اعتماد به نيروهاي خودي ، بدين معني که استفاده از کالا هاي خودي انجام پذيرد ، براي اينکه نيازمان به ارز و دلار کمتر بشود.
محمد اکبري : خيلي ممنون از اينکه وقتتون را در اختيار پرتال مناظره و گفتگو گذاشتيد،انشا الله در گفتگو ها و يا مناظرات آتي در خدمتتان باشيم.